«Πίσω ολοταχώς» ή συνέχιση της ίδιας πολιτικής;

Η διοίκηση του Δήμου, στην προσπάθειά της να δείξει την δήθεν αντίθεσή της με το αντι-εκπαιδευτικό νομοσχέδιο της κυβέρνησης, ενέκρινε ένα ψήφισμα με τον τίτλο:

«Νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας: Πίσω ολοταχώς»

Για τον αντι-εκπαιδευτικό χαρακτήρα του νομοσχεδίου δεν μπορεί βέβαια να αμφιβάλει κανείς.

Εκεί που εγείρονται όμως οι αμφιβολίες είναι για τον στόχο που πάει να υπηρετήσει το συγκεκριμένο ψήφισμα της διοίκησης του κ. Δανιηλίδη.

Οι αντιδραστικές απόψεις του κ. Δημάρχου, στα γενικότερα ζητήματα της εκπαίδευσης, είναι πολύ γνωστές.

Ήταν αυτός που υποστήριζε – και συνεχίζει να υποστηρίζει – τις πάνω από δύο χιλιάδες συγχωνεύσεις-καταργήσεις σχολείων πανελλαδικά με την ακολουθούμενη αύξηση του αριθμού των μαθητών ανά τμήμα. Είχε το θράσος μάλιστα να ονομάζει τα βάρβαρα αυτά μέτρα “πρόοδο” και να συκοφαντεί εκπαιδευτικούς, γονείς και μαθητές γιατί αγωνίζονται ενάντια σ’ αυτή τη βαρβαρότητα.

Είναι γνωστό πως οι οδηγίες της ΕΕ και του ΟΟΣΑ θέλουν την δημιουργία σχολείων της αγοράς, καθοδηγούμενων από τις προσταγές και τα συμφέροντα των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων. Ένα σχολείο δηλαδή ταξικά διαφοροποιημένο που δεν θα δίνει σε όλα τα παιδιά μια ολόπλευρη μόρφωση, αλλά θα τα “κατηγοριοποιεί” από τις πρώτες ακόμα τάξεις, οδηγώντας τα σε αποσπασματική και διαφοροποιημένη απόκτηση δεξιοτήτων, ανάλογα με τις ανάγκες που έχουν οι μεγάλες επιχειρήσεις σε φτηνό και ευέλικτο προσωπικό.

Με αυτή την πολιτική βρίσκεται σε απόλυτη συμφωνία η παράταξη του κ. Δημάρχου, γι’ αυτό και δεν «ακουμπάνε» τέτοιου είδους ζητήματα στο ψήφισμά τους, γι αυτό και επέβαλαν την παρουσία του εκπροσώπου του Συνδέσμου Εξαγωγέων στην επιτροπή παιδείας του Δήμου!

Έρχονται τώρα με το νέο ψήφισμά τους

·        Από τη μια να παραστήσουν τους “σύγχρονους” και “προοδευτικούς” έναντι του αναχρονιστικού νομοσχεδίου της κυβέρνησης και

·        Από την άλλη να παίξουν τον ρόλο του λαγού σε νέες αντιδραστικές μεταρρυθμίσεις, που έτσι και αλλιώς αποτελούν κατευθύνσεις ΕΕ και ΟΟΣΑ.

Ποιες είναι όμως οι “σύγχρονες” προτάσεις του κ. Δανιηλίδη;

1.      Να ακυρωθεί η δίχρονη υποχρεωτική προσχολική εκπαίδευση (προνήπια-νήπια).

Ο κ. Δανιηλίδης, πατώντας στις υπαρκτές ελλείψεις σύγχρονων σχολικών υποδομών (για τις οποίες έχει και ο ίδιος σοβαρές ευθύνες), ζητά στην ουσία να μην υπάρχει ενιαία προσχολική εκπαίδευση για όλα τα παιδιά, αλλά να εναπόκειται στη «δημοκρατική επιλογή» του κάθε γονέα, αν θα στείλει τα παιδιά του ή όχι και το που θα τα στείλει (σε παιδικό σταθμό ή στην προσχολική εκπαίδευση)!

Το πόσο “προοδευτική” μπορεί να χαρακτηριστεί μια τέτοια επιλογή (που την ντύνει και με τον χαρακτήρα της «δημοκρατίας»), δεν είναι ανάγκη να το αναλύσουμε. Απλώς να θυμίσουμε πως πριν από κάποιες δεκαετίες παρόμοιες αναχρονιστικές αντιλήψεις υπήρχαν και για την υποχρεωτικότητα της εκπαίδευσης των παιδιών στην δευτεροβάθμια, ακόμη και στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση.

Η πραγματικά σύγχρονη παιδαγωγική αντίληψη αγωνίζεται για να υπάρχει ένα ενιαίο, επιστημονικό, αναβαθμισμένο σύγχρονο παιδαγωγικό πρόγραμμα για την προσχολική αγωγή, με ευθύνη του κράτους, και όχι όπως ισχύει σήμερα, στη δικαιοδοσία της εκάστοτε δημοτικής αρχής, διαφοροποιημένο και αποσπασματικό από Δήμο σε Δήμο.

Να υπάρχει συνέχεια στόχων και σκοπών που θα συνδέει το παιδαγωγικό έργο των παιδικών σταθμών (που σήμερα αποτελούν χώρους φύλαξης παιδιών) με αυτό των νηπιαγωγείων και να βοηθούν το παιδί στην ολόπλευρη, νοητική, ψυχική και κοινωνική ανάπτυξή του.

Για έναν τέτοιο σχεδιασμό απαιτείται βέβαια και η αναβάθμιση όλων των δομών προσχολικής αγωγής και φροντίδας, τόσο των νηπιαγωγείων όσο και των παιδικών σταθμών, με κτίρια σύγχρονα, ασφαλή, με τους αναγκαίους χώρους για το παιχνίδι, την

σίτιση, την ξεκούραση των παιδιών.

Με προσλήψεις μόνιμου προσωπικού, όλων των αναγκαίων ειδικοτήτων, παιδαγωγών (βρεφονηπιοκόμων και νηπιαγωγών), ειδικών επιστημόνων (λογοθεραπευτών, εργοθεραπευτών, ψυχολόγων), βοηθητικού προσωπικού αλλά και μουσικών, εικαστικών, γυμναστών, με γνώσεις στην προσχολική παιδαγωγική.

Αυτές οι δομές θα είναι φυσικά εντελώς δωρεάν για όλα τα παιδιά, χωρίς τροφεία, κουπόνια, και χρήματα γονιών για να καλύψουν λειτουργικές δαπάνες, εξόδους, πολιτιστικές δράσεις, κλπ.

2.      Να επανέλθει η «τράπεζα θεμάτων» (ότι ζητάει δηλαδή και ο νόμος της Ν.Δ.) προσθέτοντας τον μετασχηματισμό της τελευταίας τάξης του Λυκείου σε προπαρασκευαστικό έτος εισαγωγής στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση!

Εδώ όχι μόνο συμφωνεί με το νομοσχέδιο του υπουργείου (που δήθεν “καταδικάζει” ως αναχρονιστικό), αλλά υπερθεματίζει στην «φροντιστηριοποίηση» του Λυκείου, απομακρύνοντας το ακόμη περισσότερο από τον αναβαθμισμένο παιδαγωγικό ρόλο που χρειάζεται να έχει και την αναγκαία γενική μόρφωση που πρέπει να παρέχει σε όλους τους μαθητές.

Η «Τράπεζα Θεμάτων» είναι ένα από τα στοιχεία που αυξάνουν την ανάγκη για φροντιστήρια, όπως έχει δείξει η εμπειρία από το παρελθόν, ενώ εντείνει γενικότερα τους ταξικούς φραγμούς.

Η επιλογή θεμάτων με κλήρωση από μια «Τράπεζα» δεν μπορεί να λάβει υπόψη της το κοινωνικό υπόβαθρο των μαθητών μιας τάξης ή ενός σχολείου σε μια υποβαθμισμένη, φτωχή περιοχή και είναι προφανές ότι διαφορετική δυνατότητα προετοιμασίας θα έχει ένας μαθητής που μπορεί να πληρώσει τα ιδιαίτερα μαθήματα που χρειάζονται, από το παιδί που δεν έχει αυτή την οικονομική δυνατότητα.

Ένα Λύκειο που υποτάσσεται αποκλειστικά στην υπόθεση της πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, ως μονόδρομος μιας καλύτερης εργασιακής προοπτικής, αποθεώνει τελικά την παπαγαλία, επιτείνει τον ανταγωνισμό και το άγχος ενώ γίνεται ακόμα πιο αποστεωμένο και απωθητικό για τους μαθητές.

Αυτό το σχολείο έχει την υπογραφή της ΕΕ και των κυβερνήσεων της ΝΔ, του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΡΙΖΑ, με τους δικούς τους υπουργούς Παιδείας, κάθε φορά.

Αυτό το αποστεωμένο σχολείο υποστηρίζει και η διοίκηση του κ. Δανιηλίδη, υπερθεματίζοντας στην ουσιαστική κατάργηση της Γ Λυκείου.

Απέναντι σε αυτό το σχολείο, που εξοντώνει αντί να μορφώνει,

δίνουν μάχη χρόνια τώρα μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικοί.

Αγωνιζόμενοι για σύγχρονα σχολεία, με υλικοτεχνική υποδομή σε εργαστήρια, τεχνολογικά μέσα, εποπτικό υλικό, ώστε να μπορεί ο εκπαιδευτικός της τάξης να δουλέψει πιο δημιουργικά με τους μαθητές, με την άμεση μονιμοποίηση των χιλιάδων αναπληρωτών όλων των ειδικοτήτων για να καλυφθούν τα μεγάλα κενά που υπάρχουν, με μείωση του αριθμού των μαθητών ανά τάξη.

Ένα Λύκειο που θα προετοιμάζει τους μαθητές να μπουν στην ενήλικη φάση της ζωής τους, ουσιαστικά, χωρίς να τους αγχώνει, να τους κατηγοριοποιεί, να τους κάνει "πειραματόζωα" των κατά καιρούς κυβερνητικών ρυθμίσεων.

Ένα σχολείο που θα δίνει όλη την αναγκαία μόρφωση και τις ικανότητες που απαιτείται να έχουν οι μαθητές σήμερα, με επιστημονικό και παιδαγωγικό τρόπο.

3.      Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια εκπαίδευση (Νηπιαγωγεία, Δημοτικά, Γυμνάσια, Λύκεια) να περάσουν στους Δήμους, προσαρμοζόμενοι στα «σύγχρονα ευρωπαϊκά δεδομένα».

Εδώ δεν μας εκπλήσσει καθόλου με αυτές τις αντιδραστικές του προτάσεις τις οποίες εκφράζει εδώ και αρκετά χρόνια.

Το αστείο είναι ότι προσπαθεί να τις παρουσιάσει σαν πρόταση που έρχεται σε σύγκρουση με τις επίσημες κυβερνητικές επιλογές, όταν είναι γνωστές οι επιδιώξεις ΕΕ, ΟΟΣΑ και αστικών κυβερνήσεων να μεταφέρουν το «βάρος» της βασικής εκπαίδευσης στους Δήμους.

Τι λένε δηλαδή:

«Δεν έχω κτήρια», «δεν δημιουργώ υποδομές», «δε χρηματοδοτώ τη δημόσια εκπαίδευση», αλλά εφαρμόζω τη Δίχρονη Υποχρεωτική Προσχολική Αγωγή, μεταφέροντας την ευθύνη στους Δήμους.

Από την άλλη μεριά οι πρόθυμες διοικήσεις των Δήμων – όπως αυτή του κ. Δανιηλίδη – προετοιμάζονται για την επιβολή νέων δυσβάστακτων τοπικών φόρων για την αντιμετώπιση των αυξημένων σχολικών λειτουργικών αναγκών.

Γι αυτό και “αμπαλάρουν” τους αντιδραστικούς τους σχεδιασμούς με τις φανταχτερές χάντρες συσκευασίας των «σύγχρονων ευρωπαϊκών δεδομένων».

Για να δούμε όμως πως λειτούργησαν παρόμοιες πολιτικές,

σαν κι αυτές που σήμερα εκθειάζει ο κ. Δήμαρχος.

Το 1989, η τότε Σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση της Σουηδίας, αποφάσισε την “δημοτικοποίηση” των σχολείων, παρά τις διαμαρτυρίες των Ομοσπονδιών των διδασκόντων.

Τρία χρόνια αργότερα (1992) ψηφίστηκε ο νόμος για την δημιουργία Ιδιωτικών Σχολείων (που τα ονόμασαν “Ανεξάρτητα”) και ο νόμος της «ελεύθερης επιλογής» σχολείου από τους μαθητές.

Δόθηκε επίσης το δικαίωμα στους Δήμους να δημοπρατούν τα Σχολεία μαζί με τα κτήρια, μαθητές, δασκάλους, λειτουργικά κλπ, με μειοδοτικό διαγωνισμό (για εξοικονόμηση πόρων) και να τα αναλαμβάνουν Ιδιώτες Επιχειρηματίες. Στα συγκεκριμένα Σχολεία οι διδάσκοντες από δημοτικοί υπάλληλοι γίνονται ιδιωτικού δικαίου.

Έτσι γκρέμισε η υποδομή του ενιαίου σχολείου και η δωρεάν Παιδεία που είχε εφαρμοστεί κατά τα πρότυπα της Λαϊκής Δημοκρατίας της Γερμανίας από την μεταρρύθμιση του 1962 του Stellan Arvidson και που είχε φέρει τη Σουηδία στην κορυφή της εκπαίδευσης των καπιταλιστικών χωρών.

Σήμερα η Σουηδική Παιδεία από τις τρεις πρώτες θέσεις την δεκαετία του 90 έχει κατρακυλήσει στην 23 θέση στην αξιολόγηση της Πίζα, μόνο 2 θέσεις πάνω από την Ελλάδα.

·        Οι Δήμοι φορτώθηκαν τα έξοδα των σχολείων, από την υποχρέωση ανέγερσης νέων Σχολείων, τα λειτουργικά των κτηρίων και την σίτιση των μαθητών μέχρι και την μισθοδοσία των διδασκόντων και άλλων εργαζομένων που σε μία νύχτα έγιναν δημοτικοί υπάλληλοι.

·        Έτσι με την σειρά τους τα φόρτωσαν στους δημότες με αυξημένη τοπική φορολογία, αφού τα οικονομικά των Δήμων προέρχονται από την φορολογία των δημοτών τους με συνολικό ποσοστό 20-23% επί του ατομικού εισοδήματος.

Να υπενθυμίσουμε πως επειδή η χρηματοδότηση γίνεται από τοπικούς φόρους – και άρα διαφέρουν σημαντικά από δήμο σε δήμο – αυτό είχε σαν αποτέλεσμα την κατηγοριοποίηση των σχολείων σε “πλούσια” και “φτωχά” και όλα μαζί βέβαια να ψάχνουν για επιχειρηματίες χορηγούς.

Όλα τα παραπάνω δεν οδήγησαν μόνο σε αυξημένες ανισότητες μεταξύ των σχολείων αλλά και στη μείωση των αποτελεσμάτων της γνώσης.

Στο ίδιο χρονικό διάστημα, όλες αυτές οι μεταρρυθμίσεις έδωσαν αέρα στα πανιά των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων της εκπαίδευσης.

Χαρακτηριστικό είναι ότι τα κέρδη της τελευταίας 5ετίας για την εταιρία Acade Media (education provider) είναι πάνω από 70 εκατομμύρια ευρώ.

Αυτό στην ουσία επιδιώκουν ΕΕ, ΟΟΣΑ και Αστικές κυβερνήσεις, όταν ζητούν να περάσει η εκπαίδευση στους Δήμους. Ο κ. Δανιηλίδης λειτουργεί στην πράξη σαν «λαγός» αυτής της πολιτικής.

Ένα είναι βέβαιο, πως μέσα στα πλαίσια αυτού του βάρβαρου καπιταλιστικού συστήματος, παιδεία προς όφελος των λαϊκών συμφερόντων δεν μπορεί να υπάρξει.

Αυτό βέβαια δεν σημαίνει πως θα «σταυρώσουμε τα χέρια μας» στις αντιλαϊκές τους πολιτικές αλλά αντίθετα επιβεβαιώνει την ανάγκη να συνδυαστεί ο αγώνας για την παιδεία με την πάλη για μια σοσιαλιστική κοινωνία, απαλλαγμένη από την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο.