Έντεκα σκελετοί γυμνοί και ξυπόλητοι, ο ένας δίπλα στον άλλο, βρέθηκαν κατά την πραγματοποίηση εργασιών ανάπλασης στην πλατεία Εθνικής Αντίστασης στις Συκιές Θεσσαλονίκης, φέρνοντας στο φως ένα συγκλονιστικό στοιχείο των «πέτρινων χρόνων» της σύγχρονης πολιτικής Ιστορίας του τόπου μας.
Τα πρώτα οστά είχαν βρεθεί στα τέλη του 2024, ενώ την περασμένη Τετάρτη εντοπίστηκε και ολόκληρος λάκκος με τα λείψανα έντεκα εκτελεσμένων, που μαρτυρά ότι πρόκειται για ομαδικό τάφο.
Επιβεβαιώνεται και από αυτό το σημαντικό εύρημα ότι στον περίγυρο των φυλακών του Επταπυργίου (Γεντί Κουλέ) και σε άλλες κοντινές τοποθεσίες στην ευρύτερη περιοχή των Συκεών πραγματοποιούνταν εκτελέσεις κομμουνιστών και άλλων αγωνιστών, την περίοδο της Κατοχής με κορύφωση την περίοδο 1946 - 1954.
Τα πρώτα ευρήματα (οστά) εντοπίστηκαν λίγο πριν τις γιορτές, στο τέλος του προηγούμενου χρόνου, στη συμβολή των οδών Κανάρη, Σολωμού και Μιαούλη. Κλήθηκε η Αρχαιολογική Υπηρεσία η οποία αποφάνθηκε ότι δεν έχουν αρχαιολογικό ενδιαφέρον και τα ευρήματα παραδόθηκαν στην αστυνομία. Ομως ο δήμος Νεάπολης - Συκεών συνέχισε το έργο της εκσκαφής και την προηγούμενη βδομάδα έφερε στο φως το συγκλονιστικό εύρημα.
Οι σοροί ήταν τοποθετημένοι ο ένας δίπλα στον άλλο. Γεγονός που μαρτυρά πως τοποθετήθηκαν σε ομαδικό τάφο μετά την εκτέλεση και κατά πάσα πιθανότητα πρόκειται για πολιτικούς κρατούμενους. Από τις οδοντοστοιχίες προκύπτει ότι κάποιες σοροί ανήκουν σε ανήλικα ή πολύ νεαρά άτομα. Δεν έχουν ίχνη υφάσματος και παπουτσιών, που σημαίνει ότι πριν θάψουν τις σορούς αφαίρεσαν τα ρούχα και τα υποδήματα. Από μαρτυρίες είναι άλλωστε γνωστό πως τους λάκκους τους έσκαβαν οι ποινικοί κρατούμενοι και σε αντάλλαγμα, οι δεσμώτες τούς αφήναν να πάρουν τα ρούχα και τα παπούτσια των πολιτικών κρατουμένων που εκτελούνταν για να τα πουλήσουν.
Οι εργασίες εκσκαφής της πλατείας Εθνικής Αντίστασης θα συνεχιστούν, ενώ οι πρώτοι σοροί έχουν αποσταλεί στην Αθήνα ώστε να μελετηθούν σε ειδικά εργαστήρια. Θα μπορούσαν ακόμα και να ταυτοποιηθούν με την εξέταση DNA των συγγενών τους, καθώς μέσα από τη συλλογική προσπάθεια που βρίσκεται σε εξέλιξη τα τελευταία χρόνια από το ΚΚΕ έχει καταγραφεί ο μαρτυρικός κατάλογος των εκτελεσμένων.
Ολοκληρώνονται οι διαδικασίες για την κατασκευή μνημείου του ΚΚΕ στην περιοχή
Τα ευρήματα αυτά έρχονται στην επιφάνεια σε μια περίοδο που ολοκληρώνονται οι διαδικασίες για την κατασκευή μνημείου του ΚΚΕ, στο πίσω μέρος της Ακρόπολης του Επταπυργίου, όπου πραγματοποιούνταν και ο κύριος όγκος των εκτελέσεων. Καθώς το Επταπύργιο είναι ένας σημαντικός χώρος όπου μαρτύρησαν, φυλακίστηκαν, βασανίστηκαν, εκτελέστηκαν χιλιάδες κομμουνιστές, χιλιάδες αγωνιστές. Και θα προστεθεί στους άλλους τόπους αγώνων, θυσιών, μαρτυρίων, όπου έχουν στηθεί Μνημεία εκ μέρους της ΚΕ του ΚΚΕ.
Θυμίζουμε πως τα προηγούμενα χρόνια ολοκληρώθηκε ο διαγωνισμός που πραγματοποίησε η ΚΕ του ΚΚΕ και επιλέχθηκε η πρόταση του Αγγελου Βλάσση. Πρόκειται για μια γλυπτική σύνθεση, ένα σύνολο από επτά ή οκτώ στήλες αναγραφής ονομάτων και την κατασκευή υποδοχής τους.
Το Επταπύργιο λειτούργησε ως σωφρονιστικό ίδρυμα πολιτικών και ποινικών κρατουμένων, ανδρών και γυναικών. Στο Επταπύργιο φυλακίστηκαν χιλιάδες πολιτικοί κρατούμενοι, λαϊκοί αγωνιστές, μέλη και στελέχη του ΚΚΕ, κατά τις περιόδους της βασιλομεταξικής δικτατορίας (1936-'40), της γερμανικής κατοχής (1941-'44), του Εμφυλίου πολέμου και μετέπειτα μέχρι την περίοδο της Χούντας των συνταγματαρχών (1967-1974). Οι πρώτες εκτελέσεις αγωνιστών στον περίγυρο των φυλακών έγιναν με την είσοδο των Γερμανών στην πόλη της Θεσσαλονίκης, στις 9 Απρίλη του 1941, και κορυφώθηκαν την περίοδο 1946-1954, οπότε εκατοντάδες πολιτικοί κρατούμενοι καταδικάστηκαν σε θάνατο με συνοπτικές διαδικασίες από το Έκτακτο Στρατοδικείο Θεσσαλονίκης και εκτελέστηκαν.
Εκεί φυλακίστηκε το 1926 ο κατοπινός ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Ν. Ζαχαριάδης, αλλά κατάφερε να αποδράσει τρεις μήνες μετά. Από εκεί μεταφέρθηκε για εκτέλεση η Κούλα Ελευθεριάδου, στις 6 Μάη του 1947. Εκεί εκτελέστηκαν αγωνιστές της «Στενής Αυτοάμυνας», όπως ο Ακίνδυνος Αλβανός τον Ιούνη του 1947. Εκεί εκτελέστηκε σαν σήμερα - 5 Μάρτη του 1951 - ο 23χρονος νεολαίος, ΕΠΟΝίτης, αγωνιστής της Αντιφασιστικής Αντίστασης του λαού μας Νίκος Νικηφορίδης.
Πέμπτη-Παρασκευή (6, 7 Μάρτη) από τις 5:30 μμ στο 1ο-5ο Δημοτικό Σχολείο Συκεών και Σάββατο 8 Μάρτη από ώρα 10:30πμ, στο Πάρκο Ειρήνης στις Συκιές, επί της οδού Παπαναστασίου απέναντι από την εκκλησία των Αγ. Θεοδώρων (λεωφορείο 26).